آلمان برای مجازات رستورانهایی که نکات بهداشتی را رعایت نمیکنند، برنامه جدیدی طرح ریخته است. در این طرح از سه رنگ سبز و زرد و سرخ، مثل چراغهای راهنمایی رانندگی استفاده شده است: رنگ سرخ نشانه آن است که وضعیت رستوران مربوطه از نظر بهداشتی وخیم است. رنگ زرد، احتیاط یا اجتناب را توصیه میکند و رنگ سبز، گویای آن است که ورود به رستوران، سلامتی مصرفکننده را به خطر نمیاندازد.
تنظیم آئیننامه "چراغ راهنمایی بهداشتی"
بنا به تصمیم وزیران "حمایت از مصرفکننده" ایالتهای مختلف آلمان، این طرح قرار است که از اول ژانویه سال ۲۰۱۲ به اجرا درآید. از این تاریخ، رستورانهایی که برای تهیه خوراکهای سفارشی از مواد غذایی تاریخ مصرف گذشته استفاده میکنند، دیگر نمیتوانند در خفا به کار خود ادامهدهند. این امر شامل حال آشپزها و گارسونهایی که در آشپزخانهای کثیف کار میکنند و موازین بهداشتی را نادیده میگیرند، نیز میشود. مغازههای نانوایی، قصابی، فروشگاههای مواد غذایی، بازارهای هفتگی نیز در چارچوب این برنامه کنترلی قرار میگیرند. رستورانهایی که از راه تلفن سفارشهای خود را دریافت میکنند، به صورت درج نام و آدرس و درجه پاکیزگی آشپزخانههای آنها در اینترنت، کنترل میشوند.
دولت اکنون در حال تنظیم آئیننامه این "چراغ راهنمایی بهداشتی" است. جزییات این طرح هنوز تنظیم نشده است، از جمله این که چه مجازاتی در صورت تخطی از این برنامه، در انتظار صاحب رستوران یا مغازه است. این پرسش در صورت تکرار "جرم" هم مطرح است. برخی معتقدند که در چنین مواردی چسباندن برچسب "چراغ راهنمایی بهداشتی" سودی نخواهد داشت و تنها راه چاره، بستن در رستوران مربوطه است.
ایالت بایرن، تنها ایالتی است که با تصویب این موافقتنامه مخالفت کرده است.
موافقین و مخالفین طرح
کارشناسان غذایی، اتخاذ این تصمیم را گامی بزرگ در جهت حمایت از مصرفکننده ارزیابی میکنند. مدیر نهاد "دیدهبانی غذا" معتقد است که چنین برنامههایی میبایست سالها پیش به اجرا گذاشته میشد. او میگوید: «هر سال تقریباً از هر چهار رستوران، یکی موازین بهداشتی را رعایت نمیکند. این وضعیت از نظر مصرفکننده، همینطور رستورانهای پاکیزه، غیرقابل پذیرش است.»
به گزارش دویچهوله، اتحادیههای "هتل و رستورانداران" و "تولید و پخش مواد غذایی" نگران آنند که با پیادهکردن این طرح، برخی از رستورانها مورد تبعیض قرار بگیرند. این اتحادیهها دلیل اعمال تبعیض را کمبود دستگاهها و افراد کنترلکننده میدانند. رئیس اتحادیه "تولید و پخش مواد غذایی" میگوید: «بدون ازدیاد شمار کنترلچیهایی که بهطور مرتب رستورانها، هتلها و مغازهها را در سراسر آلمان کنترل کنند،... "چراغ راهنمایی بهداشتی" تنها گولزدن مصرفکننده است.»
بودجه اجرای طرح
دولت آلمان، هرچند اجرای این طرح را لازم میداند، ولی بودجهای برای پیادهکردن و استخدام کادر کنترل در نظر نگرفته است. وزارت "حمایت از مصرفکننده" معتقد است که بودجه این برنامه باید از سوی دولتهای ایالتی تأمین شود. برخی از وزرای ایالتها پیشنهاد میکنند که هزینه پیاده کردن طرح، از سوی "متخلفین" پرداخت شود و نیز از حد معینی تجاوز نکند. از جمله وزیر کشاورزی ایالت شلزویگ ـ هولشتاین میگوید: «بخشها و شهرهایی که این کنترلها را انجام میدهند، اعلام کردهاند که اجرای این برنامه تنها با هزینههای بالا امکان پذیر است. به همیندلیل باید رستورانهایی که این موازین را رعایت نمیکنند، بخشی از هزینه کنترلهای بعدی را بپردازند.»
برلین، شهر پیشتاز
برلین با وجودی که جزئیات اجرای طرح "چراغ راهنمایی بهداشتی" هنوز معلوم نیست، در صدد است آن را هر چه زودتر به مرحله اجرا در آورد. سالهاست که طرح مشابهی در منطقه پانکوف این شهر، با موفقیت پیاده میشود: در این منطقه رستورانهایی که نکات بهداشتی را به نحو احسن رعایت میکنند، با برچسبی که روی آن "آدمکی خندان" نقش گرفته، مشخص میشوند. وزارت "حمایت از مصرفکننده" ایالت برلین میگوید: «از زمان پیاده کردن این طرح، شمار متخلفین کمتر شده است.» موافقین این طرح معتقدند که مشتری، خود بهترین کنترلچی است: «وقتی رستورانی با رنگ سرخ نشانهگزاری شده باشد، مشتریهایش را از دست میدهد و صاحب آن مجبور است بهداشت را رعایت کند.»